HISTORIA SZKOŁY

                                              Z KART HISTORII SZKOŁY PODSTAWOWEJ W CHAŁUPKACH

          Do połowy XIX wieku nie było ustawodawstwa dla szkół wiejskich, więc nie mogły być one prowadzone
i finansowane przez państwo. Chałupki, które były częścią Śląska, należały wraz z całym regionem do zaboru pruskiego i to polityka jego władz w latach 1871-1878 przyczyniła się do utworzenia pierwszej szkoły w miejscowości. Wtedy w całym Cesarstwie Niemieckim rozpoczęła się zakrojona na szeroką skalę walka z Kościołem Katolickim w ramach tzw. Kulturkampfu. Władze niemieckie pod rządami kanclerza Otto von Bismarcka przystąpiły do tworzenia szkolnictwa świeckiego. Ich działania odbiły się też echem w Chałupkach. Już w roku 1873 rozpoczęto zbieranie odpowiednich funduszy na wzniesienie szkoły, a właściciel miejscowego zamku i majątku baron Nataniel Rotszyld oddał część swoich włości pod jej budowę.

          Prace rozpoczęto 17 marca 1877 roku. Nadzór nad tym przedsięwzięciem sprawował pan Pert, natomiast jego realizacją zajął się mistrz murarski Honiger. Budowę zakończono 14 marca 1878 roku. Uroczyste otwarcie szkoły nastąpiło 16 lipca 1878 roku, a pierwsze dzieci rozpoczęły w niej naukę w sierpniu 1878 roku. W placówce zatrudniony był wówczas tylko jeden nauczyciel – Konrad Philip.

          W pierwszym roku swojej działalności szkoła pod swoimi skrzydłami miała 134 uczniów. Z biegiem lat liczba ta miała tendencje wzrostowe, co przyczyniło się do wybudowania nowego i większego budynku.

       Opierając się na ustnych przekazach mieszkańców gminy, a w szczególności nieżyjącej już pani Koloskiej (mieszkała na ulicy Szkolnej), obecny budynek powstał na początku lat dwudziestych XX wieku. Celom dydaktycznym zaczął służyć od roku 1928.

          W czasie II wojny światowej z pomieszczeń szkoły korzystało niemieckie wojsko, a dopiero w trakcie jego walk z żołnierzami radzieckimi wiosną 1945 roku doszło do wielu zniszczeń - uszkodzenia ściany oraz instalacji centralnego ogrzewania, co wymagało gruntownego remontu.

         Według relacji pierwszego powojennego kierownika szkoły, pana Karola Walońskiego, nauka rozpoczęła się 4 września 1945 roku. Korzystało z niej 107 uczniów z Chałupek, Rudyszwałdu oraz Zabełkowa, a nauczało 4 nauczycieli.

         W latach 1956-1958 w budynku obecnej placówki funkcjonowała dodatkowo Filia Państwowego Ogólnokształcącego Liceum Korespondencyjnego w Opolu. Stały wzrost liczby uczniów w kolejnych latach wymuszał na władzach różnego rodzaju reorganizacje infrastrukturalne.

         Dnia 21 października 1973 roku odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru ówczesnemu dyrektorowi, panu Marianowi Galusowi. Dokonał tego przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego, pan Emanuel Skorupa. Odsłonięto wówczas tablicę pamiątkową, a imię patrona mjr. Henryka Sucharskiego, jednego z dowódców obrony Westerplatte, nadał inspektor szkolny Eugeniusz Grzeszczuk. W 1975 roku pan Franciszek Adrian (uczestnik powstań śląskich) przywiózł prochy z Westerplatte i umieścił je w niszy pod tablicą pamiątkową na parterze.

         Dnia 27 kwietnia 1977 roku otwarto Izbę Pamięci Narodowej, Tradycji i Perspektyw, a dokonał tego pan Bronisław Kaczor – weteran II wojny światowej. Ze względu na zwiększającą się liczbę uczniów oraz brak pomieszczeń wspomniana Izba Pamięci została zlikwidowana w latach osiemdziesiątych XX wieku.

         W latach 1982-1984 trwała rozbudowa szkoły. Powstała nowa część z pomieszczeniami lekcyjnymi oraz salą gimnastyczną. Z kolei zabudowania, powstałe na działce należącej do barona Nataniela Rotszylda, zostały rozebrane, a w ich miejscu utworzono szkolny parking samochodowy.

         Na początku lat dziewięćdziesiątych za edukację w szkole w Chałupkach odpowiadało 16 nauczycieli. W wyniku reformy oświaty z 1999 roku powstała 6-letnia szkoła podstawowa oraz 3-letnie gimnazjum, które stworzyły Zespół Szkół Ogólnokształcących w Chałupkach. W tamtym okresie bywało, że szkoła liczyła prawie 300 uczniów. W 2017 roku Ministerstwo Edukacji Narodowej zlikwidowało gimnazja i przywróciło 8-letnie szkoły podstawowe.

         Lata 2019-2020 to okres gruntownej termomodernizacji oraz remontu. Pomalowano korytarze, odnowiono sale lekcyjne, zamontowano fotowoltaikę i pompę ciepła. Obecnie w szkole znajduje się 10 klasopracowni. Wszystkie sale są odnowione i wyposażone w sprzęt audiowizualny.

         W roku szkolnym 2024/2025 naukę rozpoczęło 95 uczniów skupionych w siedmiu oddziałach klasowych. Zaplecze dydaktyczne stanowi obecnie grupa 18 nauczycieli. Zatrudnionych jest również 6 pracowników obsługi. Funkcję dyrektora placówki od 1 lipca 2024 roku sprawuje pan Mariusz Bednorz.

Dyrektorzy szkoły w okresie powojennym:

  •   Karol Waloński – 1945-1946
  •   Helena Szlanczówna – 1946
  •   Antoni Lose – 1946-1956
  •   Stanisław Zuzok – 1956 – 1965
  •   Ryszard Gądek – 1965
  •   Antoni Lose – 1965 – 1967
  •   Marian Galus – 1968 – 1984
  •   Czesław Staszek – 1984 – 1987
  •   Alicja Wróblewska – 1987 – 2006
  •   Marek Tomczyszyn – 2006 – 2014
  •   Barbara Tomczyk – 2014 – 2023
  •   Radosław Kijewski – 2023 – 2024
  •   Mariusz Bednorz – 2024 – nadal

 

                                                                                                                                              Opracował

                                                                                                                                      mgr Mariusz Bednorz

  

Bibliografia:

K. Kotas, Dzieje Chałupek do roku 1918, Krzyżanowice, 2014.

J. Mokrosz, Historia szkoły w Chałupkach, Zabrze-Chałupki, 2018.